هوشمند سازی پارکینگ

پارکینگ هوشمند چیست؟

زندگی در شهرهای بزرگ بخاطر افزایش تردد  خیلی مسئله‌ساز است، حالا مسئله‌ی ترافیک جدا، پارک کردن خودش به تنهایی یک  پرسه‌ی عظیم و طاقت فرسا است. وزارت امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل UN  DESA پیش بینی می‌کند که با افزایش جمعیت جهان، تمامی افراد شهر نشین  خواهند داشت. بر طبق آمارهای انجام شده، افزایش شهر نشینی تا سال 2050 به  68 درصد می‌رسد. رشد جمعیت نه تنها یک مسئله مهم برای دولت بلکه برای اکثر  شهروندان، مخصوصا هنگام پارک کردن خودرو یک واقعیت ملموس، است. اینترنت اشیاء برای ساخت پارکینگ هوشمند (Smart Parking) یک راهکار کاربردی است. برای آشنایی بیشتر با انواع پارکینگ هوشمند، نحوه‌ی عملکرد آن، مزایای پارکینگ هوشمند، پارکینگ هوشمند طبقاتی، راه اندازی پارکینگ هوشمند و پارکینگ هوشمند در ایران در ادامه با ما همراه باشید.

پارکینگ هوشمند، پرستیژ جدید شهر نشینی یا نیاز جامعه؟

مشکل پارک، برای شهرهای بزرگ چیز غیرمعمول و جدیدی نیست، طبق گزارشات انجام شده، در حال حاضر بازار ساخت و ساز و سرمایه‌گذاری برای پارکینگ‌ هوشمند شهری و حتی پارکینگ هوشمند خانگی بسیار افزایش یافته است. خوب این خبر خوبی است و نشانگر این است که قرار  است مشکل ترافیک و جای پارک حل شود. اما سوال مهم این است که چگونه و به چه  وسیله‌ای می‌خواهند مشکل جای پارک را در شهرهای بزرگ حل کنند؟

قبلا در مطلبی به موضوع خانه هوشمند پرداختیم؛ لزوم هوشمند سازی اماکن عمومی و حتی ساختمان ها مدیران شهری را به فکر تجهیز اماکن دیگر نظیر پارکینگ ها به سیستم های مدیریت هوشمند انداخته است.

راه اندازی پارکینگ هوشمند

پارکینگ هوشمند یک سیستم برنامه‌ریزی شده مبتنی بر اینترنت اشیاء است. از مهم‌ترین اطلاعاتی که پارکینگ هوشمند وظیفه‌ی انتقال آن را دارد، اول محل پارکینگ و دوم خالی یا پر بودن محل  پارک است. این اطلاعات حالا در خوشبینانه‌ترین حالت از طریق وب (بر روی  گوگل مپ) یا اپ مخصوص، از تلفن‌های همراه قابل دریافت است. مهم‌ترین دستگاه‌های IoT (مجهز شده به اینترنت اشیاء Internet of Things)، در محل پارکینگ‌ها شامل حسگرها و میکروکنترلرها هستند.

بنابراین  کاربران اگر یک به روزرسانی زنده Live Update در مورد دسترس بودن آن‌ها  انجام دهند، همه مکان‌های پارکینگ را دریافت کرده و می‌توانند بهترین مورد  را انتخاب کنند. حالا راه اندازی پارکینگ هوشمند از پارکینگ‌های اختصاصی در ساختمان‌ها و برج‌های عمومی و مسکونی آغاز شده و  با توسعه روز افزون به انواع پارکینگ‌های هوشمند شهری رسیده است.

پارکینگ هوشمند شهری چیست؟

چه  خوب است وقتیکه دیگر دارید از شر ترافیک خلاص شده و به مقصد نزدیک  می‌شوید، با آرامش خاطر از روی موبایل، نزدیک‌ترین جای پارک، در حد و  اندازه‌ی ماشینتان را پیدا کنید و بدون دغدغه و دور زدن‌های متمادی و صرف  وقت و انرژی، یک راست در جایی مناسب پارک کنید و خلاص. یا که اصلا پیش از  راه افتادن جای پارک خود را در نزدیکی مقصد ررزرو کنید، این اتفاق در اوضاع  و احوال این روزهای شهر یک معجزه است.

اینترنت اشیا و سیستم پارکینگ هوشمند

اما  با روی کار آمدن اینترنت اشیاء این معجزه، چندان هم دور از انتظار نیست.  هر جای پارک یک سنسور دارد که با ارسال داده‌های خود به گوگل مپ یا از طریق  اپلیکیشن موبایل به راحتی کاربران را برای رسیدن به جای پارک مطلوب یاری  می‌کند. به همین خاطر هوشمند سازی پارکینگ یک راهکار  مناسب برای کاهش دغدغه‌های راننده‌ها و و به بیانی دیگر روشی برای آرامش  شهر به حساب می‌آید. راننده‌ها به جای جر و بحث با نگهبان و صرف وقت و  انرژی، با مراجعه به موبایل خود با اعصابی آرام، جای پارک مناسب خود را  پیدا می‌کنند.

هوشمند سازی پارکینگ

هوشمندسازی پارکینگ نیز همانند سایر خدماتی که توسط اینترنت اشیاء انجام می‌شود، بر اساس نیاز کاربران می‌تواند بسیار توسعه یافته یا محدود باشد. به عنوان مثال برای ساختمان‌های مسکونی یا ساختمان‌های اداری یا  ساختمان‌هایی که افرادی ثابت در آن رفت و آمد می‌کنند می‌تواند با تعریف یک  کاربر اختصاصی از سایر کاربران که بصورت عمومی از پارکینگ استفاده  می‌کنند(در بستری یکسان)، کمی ویژه‌تر باشد.

پارکینگ هوشمند rfid

در پارکینگ‌های اختصاصی و مسکونی (یا برای مشتریان دائمی در مراکز تجاری)، مدیریت و نظارت ماشین‌ها بر اساس تگ‌های RFID صورت می‌گیرد، به این صورت که با نصب این تگ‌ها بر روی شیشه ماشین و خواندن آن توسط دستگاه‌های آنتن بلند، ماشین‌ها شناسه دار می‌شوند. تحت این شرایط راننده یک کاربر اختصاصی در اپلیکیشن پارکینگ هوشمند است.

زمان دقیق ورود و خروج، پرداخت آنلاین هزینه‌ی پارکینگ، جایگاه پارک و همه و همه به راحتی تحت کنترل است. این روش در هوشمند سازی پارکینگ برج‌ها و اداره‌ها راهکار خوبی است. چون می‌توان زمان ورود و خروج کاربر را با ساعات کاری آن یکی کرده و حتی هزینه شارژ پارکینگ را بر روی آن لحاظ کرد.

هوشمند سازی پارکینگ‌های عمومی

اما  برای پارکینگ هوشمند و پارکینگ‌های عمومی، مخصوصا آن‌هایی که مراجعه  کنندگان زیادی دارند و در مرکز شهر هستند، مواردی چون سرعت عمل در راهنمایی  درست رانندگان آن هم بدون توقف طولانی مدت و محاسبه‌ی هزینه‌ی استفاده از  پارکینگ بسیار حائز اهمیت است. به همین منظور صدور آنی قبض بجای تگ‌های RFID کاملا بجا است.

نحوه‌ی هوشمند سازی پارکینگ

تعامل اجزای دستگاه‌های مختلف، در سیستم پارکینگ هوشمند، توسط سیستم مدیریتی دقیقی که بنام سیستم مدیریت پارکینگ (PMS (Parking Management System معروف است و همینطور سیستم‌های راهنمای پارک PGS (Parking Guidance Systems) انجام می‌شود.

سیستم مدیریتی پارکینگ PMS، شامل دوربین‌های پلاک خوانی است که در دروازه ورودی و خروجی پارکینگ نصب ‌می‌شود.

سیستم PGS پارکینگ هوشمند

با  این سیستم، می‌توان هویت ماشین را شناسایی و زمان ورود آن را درج کرد و در  هنگام خروج به صورت خودکار با توجه به زمان توقف، سیستم هزینه را محاسبه  کرده و اعلام می‌کند. نحوه‌ی پرداخت را هم به سه صورت نقدی، توسط خود پرداز  یا آنلاین می‌توان تعریف می‌کند. اما سیستم‌های PGS، متداول‌ترین راهکار آن‌ها، بجای نگهبان، وظیفه‌ی راهنمایی پارک را دارند، ‌آن‌ها شامل سنسورها و اندیکاتورهایی هستند که راننده‌ها را برای یافتن نزذیک‌ترین جای پارک یاری می‌کنند.

سیستم پارکینگ هوشمند

همانطور که گفته شد طبق انتظاری که کاربران دارند می‌توان سناریوهای مختلفی را برای هوشمندسازی پارکینگ تعریف کرد؛ به عنوان نمونه به چند مدل از سناریوهای اجرا شده اشاره می‌کنیم؛ قبل از آن سری به مطلب پرده هوشمند بزنید که تعریف سناریو برای این طیف از تجهیزات هوشمند سازی هم بسیار رواج دارد.

سناریوی اجرا شده برای خودروهای عمومی در هوشمند سازی پارکینگ

این سناریو برای تمامی خودروهایی که وارد پارکینگ می‌شود یکسان عمل می‌کند.  بمحض ورود ماشین، پلاک خودرو توسط دوربین‌ها ثبت شده و قبض صادر می‌شود. بعد از صدور قبض، خودرو با کنار رفتن راه بند وارد پارکینگ می‌شود. در برخی از پارکینگ‌های هوشند در ابتدای پارکینگ تابلوی اعلانات وجود دارد که ظرفیت پارکینگ، تعداد خودروهای موجود را نشان می‌دهد. ولی در اکثر پارکینگ‌های هوشمند تابلوهای دیجیتالی در هر طبقه کار گذاشته شده‌اند تا برای راهنمایی رانندگان، تعداد پارکینگ‌های خالی و پر را اعلام کنند.

خروج از پارکینگِ هوشمند چگونه است؟

در هنگام خروج از پارکینگ هم به منظور جلوگیری از توقف و عدم ازدهام، در ‌فاصله‌های مختلف دستگاه‌های پرداخت با قابلیت خواندن بارکد وجود دارند که رانندگان بی وقفه و بدون مراجعه به هیچ پرسنلی، می‌توانند مبلغ را پرداخت کرده و پارکینگ را ترک کنند. البته با وجود دوربین‌های هوشمندی که در گیت خروجی وجود دارد، ابتدا هویت ماشین بررسی می‌شود و در صورت عدم پرداخت هزینه راهبند کنار نرفته و اجازه‌ی خروج به خودرو را نمی‌دهد.

سناریوی اجرا شده برای خودروهای اختصاصی در هوشمند سازی پارکینگ

سناریو اجرا شده برای خودورهای اختصاصی، همانطور که پیش از این هم ذکر شد بیشتر مربوط به پارکینگ‌های مسکونی و اداری است، البته در ساختمان‌های عمومی نیز می‌‌توان برای افرادی که رفت و آمد زیادی دارند این سناریو را اجرا کرد.

به  این ترتیب که با تگ کارت RFID بر روی شیشه خودرو یا تعریف پلاک مربوطه بر  روی سیستم، با کنار رفتن خودکار راه بند، اجازه ورود و خروج به خودرو را  می‌دهد. البته زمان ورود و خروج خودرو بدون صدور قبض در  سیستم ثبت شده و می‌تواند در زمانی گزارشی کامل بر مبنای زمان ورود و خروج و  یا حتی زمان توقف در پارکینگ را برای خودوری مورد نظر، به منظور هزینه  شارژ و مواردی از این قبیل، ارائه دهد.

سناریو اجرا شده برای رزرو آنلاین در هوشمند سازی پارکینگ

برای راحتی حال کاربران می‌توان بر روی اپ پارکینگ هوشمند، شرایطی را برای رزرو آنلاین پارکینگ تعریف کرد. به این ترتیب کاربران پیش از ورود به پارکینگ در محدوده‌ی زمانی مورد نظر، می‌توانند پارکینگ رزرو کنند.

سیستم مدیریتی پارکینگ هوشمند

با  هوشمند سازی پارکینگ انتظار می‌رود که بمحض ورود ماشین به پارکینگ مواردی  مثل شناسایی ماشین، اطلاع از محل پارک، تعداد ماشین‌های موجود در پارکینگ  (مخصوصا تعداد ماشین‌ها در هر طبقه)، تعیین جای پارک در کمترین زمان ممکن،  بهینه سازی فضای پارکینگ و از همه مهم‌تر محاسبه‌ی درست و بدون خطای هزینه  پارک در کمترین زمان ممکن، بدون دخالت هیچ پرسنلی، انجام شود.

تجهیزات مورد نیاز در سیستم هوشمند سازی پارکینگ

در سیستم پارکینگ هوشمند علاوه بر برنامه ریزی دقیق نرم افزاری به سخت افزارهای مختلفی نیاز است که  در یک شبکه بزرگ و گسترده با یکدیگر تعامل دارند. بصورت اجمالی می‌توان به  لیست زیر اشاره کرد:

تجهیزات پارکینگ هوشمند: 1. نمایشگر ظرفیت پارکینگ و ظرفیت طبقات

نمایشگرها شامل: نمایشگر ورودی و نمایشگری که در هر طبقه وصل می‌شود، است. اطلاعات تابلوهای دیجیتال، هر آن توسط شبکه بروزرسانی می‌شود. این تابلوها با گزارش صحیح راننده‌ها را راهنمایی می‌کند.

تجهیزات پارکینگ هوشمند: 2. دوربین پلاک خوان

با دوربین پلاک‌خوان که در طول متن آشنا شده‌اید. این دستگاه در گیت ورودی و خروجی پارکینگِ هوشمند به منظور ثبت هویت خودرو قرار می‌گیرد.

تجهیزات پارکینگ هوشمند: 3. دستگاه تحویل کارت یا صدور قبض

دستگاه تحویل کارت یا صدور قبض قبل از عبور از راهبند اول وجود دارد. کاربران می‌توانند با فشار یک دکمه قبض را دریافت کرده و وارد پارکینگ شوند.

تجهیزات پارکینگ هوشمند: 4. راهبند پارکینگ

راهبندها به منظور مسدود کردن عبور خودرو در جای‌هایی که مورد نیاز است، مثل گیت ورودی و خروجی، نصب می‌شوند.

تجهیزات پارکینگِ هوشمند: 5. قفل

در برخی از پارکینگ‌ها بجای راهبند، از قفل پارکینگ برای کنترل عبور و قرار گرفتن ماشین‌ها در فضاهای غیر مجاز استفاده می‌شود.

تجهیزات پارکینگِ هوشمند: 6. سنسورهای پارکینگ

سنسورهای اولترا سونیک وظیفه گزارش وضعیت جای پارک را بر عهده دارند. این سنسورها اطلاعات را با تغییر رنگ به کاربران اعلام می‌کنند:

ال ای دی قرمز رنگ:  پارکینگ اشغال است.

ال ای دی سبز: پارکینگ خالی است.

ال ای دی آبی: پارکینگ رزرو است.

ال ای دی زرد: پارکینگ مخصوص معلولین است.

تجهیزات پارکینگِ هوشمند: 7. دستگاه PGS Zone Controller یا دستگاه زون کنترلر

این دستگاه همانطور که از نامش مشخص است وظیفه دریافت و پاسخ به سیگنال‌های سنسورهای هر منطقه را به عهده دارد.

تجهیزات پارکینگِ هوشمند: 8. نرم‌افزار کنترل

این  بخش مغز متفکر سیستم است و مدیریت و نظارت کل سیستم به عهده‌ی آن است. از  دریافت سیگنال‌های سنسورها گرفته تا تعداد جای پارک و گزارش نزدیک‌ترین جای  پارک خالی و عکس العمل سنسورها برای تعویض رنگ LED، از وظایف مهم نرم افزار کنترل پارکبنگ هوشمند است.

تجهیزات پارکینگِ هوشمند: 9. دستگاه پرداخت هزینه پارکینگ

دستگاه پرداخت هزینه پارکینگ،  جزو اجزای اصلی سیستم هوشمند سازی پارکینگ به حساب می‌آید، که کاربران  باید هزینه را با این دستگاه تسویه کرده و سپس اجازه خروج پیدا کنند.